Lesson - सप्तमीविभक्तेः अभ्यासः
कंसे लिखितस्य शब्दस्य सप्तम्यन्तम् रूपम् वक्तव्यमिति अभ्यासः कर्तव्यः।
यथा - (वृक्षः) विहगः अस्ति।
उत्तरम् - वृक्षे विहगः अस्ति।
एवम् सर्वत्र करणीयम्।
कंसे लिखितस्य शब्दस्य सप्तम्यन्तम् रूपम् वक्तव्यमिति अभ्यासः कर्तव्यः।
यथा - (वृक्षः) विहगः अस्ति।
उत्तरम् - वृक्षे विहगः अस्ति।
एवम् सर्वत्र करणीयम्।
1 | सप्तमी | प्रथमा | क्रियापदम् |
2 | (वृक्षः) | विहगः | अस्ति |
3 | tree | bird | |
4 | (गृहम्) | जनाः | सन्ति |
5 | house | person | |
6 | (पुस्तकम्) | पाठाः | सन्ति |
7 | book | lesson | |
8 | (हस्तः) | कलमाः | सन्ति |
9 | hand | pen | |
10 | (करः) | कलमाः | सन्ति |
11 | hand | pen | |
12 | (ललाटः) | तिलकः | अस्ति |
13 | forehead | vermilion | |
14 | (गलः) | हारः | अस्ति |
15 | neck | necklace | |
16 | (मस्तकम्) | केशाः | सन्ति |
17 | Head | hair | |
18 | (मुखम्) | व्रणः | अस्ति |
19 | face | scar | |
20 | (भवनम्) | प्रकोष्ठाः | सन्ति |
21 | building | room | |
22 | (वृक्षः) | फलानि | सन्ति |
23 | tree | fruit | |
24 | (वनम्) | वृक्षाः | सन्ति |
25 | forest | tree | |
26 | (मार्गः) | यानानि | सन्ति |
27 | road | vehicle | |
28 | (विद्यापीठम्) | छात्राः | सन्ति |
29 | edu insti | students | |
30 | (नदः) | जलम् | अस्ति |
31 | river | water | |
32 | (फलम्) | रसः | अस्ति |
33 | fruit | juice | |
34 | (पात्रम्) | ओदनः | अस्ति |
35 | pot | rice | |
36 | (मुखम्) | रामनाम | अस्ति |
37 | mouth | name of Rama | |
38 | (कृष्णः) | भक्तिः | अस्ति |
39 | Lord Krishna | devotion | |
40 | (धर्मः) | श्रद्धा | अस्ति |
41 | religion | faith | |
42 | (वृक्षाः) | विहगाः | सन्ति |
43 | tree | bird | |
44 | (फलानि) | रसः | अस्ति |
45 | fruit | juice | |
46 | (प्रकोष्ठाः) | शिष्याः | सन्ति |
47 | room | disciple | |
48 | (नदाः) | जलम् | अस्ति |
49 | river | water | |
50 | (शरीरम्) | वस्त्राणि | सन्ति |
51 | body | clothe | |
52 | (वस्त्राणि) | वर्णः | अस्ति |
53 | clothe | color | |
54 | (तडागाः) | मत्साः | सन्ति |
55 | lake | fish | |
56 | (पर्वताः) | खगाः | सन्ति |
57 | mountain | bird | |
58 | (ग्रन्थाः) | काव्यानि | सन्ति |
59 | book | poem | |
60 | (महाविद्यालयाः) | ग्रन्थालयाः | सन्ति |
61 | college | Library | |
62 | (ग्रन्थालयाः) | ग्रन्थाः | सन्ति |
63 | library | book | |
64 | (ग्रन्थाः) | पाठाः | सन्ति |
65 | book | lesson | |
66 | (पाठाः) | परिच्छेदाः | सन्ति |
67 | lesson | paragraph | |
68 | (परिच्छेदाः) | वाक्यानि | सन्ति |
69 | paragraph | sentence | |
70 | (वाक्यानि) | पदानि | सन्ति |
71 | sentence | term/word | |
72 | (पदानि) | वर्णाः | सन्ति |
73 | term/word | letter | |
74 | (नगराणि) | गृहाणि | सन्ति |
75 | city | home | |
76 | (गृहाणि) | भोजनगृहाणि | सन्ति |
77 | home | dining room | |
78 | (भोजनगृहाणि) | आसनानि | सन्ति |
79 | dining room | seat | |
80 | (भोजनगृहाणि) | भोजपीठानि | सन्ति |
81 | dining room | dining table | |
82 | (भोजपीठानि) | पात्राणि | सन्ति |
83 | dining table | plate | |
84 | (पात्राणि) | फलानि | सन्ति |
85 | plate | fruit | |
86 | (फलानि) | रसः | अस्ति |
87 | fruit | juice | |
88 | (भोजपीठानि) | चषकाः | सन्ति |
89 | dining table | glass | |
90 | (चषकाः) | उदकम् | अस्ति |
91 | glass | water | |
92 | (पात्राणि) | चमसाः | सन्ति |
93 | plate | spoon | |
94 | (अरिः) | क्रोधः | अस्ति |
95 | enemy | anger/wrath | |
96 | (ऋषिः) | भक्तिः | अस्ति |
97 | seer/sage | devotion/partition | |
98 | (कविः) | स्नेहः | अस्ति |
99 | poet | love/affection/oil | |
100 | (निधिः) | आसक्तिः | अस्ति |
101 | reservoir/treasure/store | attachment/addiction | |
102 | (मणिः) | कान्तिः | अस्ति |
103 | gem/bead/jewel | charm/desire | |
104 | (रविः) | उष्णता | अस्ति |
105 | sun | heat | |
106 | (वह्निः) | ज्वाला | अस्ति |
107 | fire | flame/light | |
108 | (हरिः) | प्रीतिः | अस्ति |
109 | amity/love/favour | ||
110 | (इन्दुः) | गर्तः | अस्ति |
111 | moon | pit/hole | |
112 | (केतुः) | मारुतिः | अस्ति |
113 | flag/mark | ||
114 | (गुरुः) | श्रद्धा | अस्ति |
115 | teacher | trust/belief | |
116 | (तरुः) | खगाः | सन्ति |
117 | tree | bird | |
118 | (दस्युः) | आरोपः | अस्ति |
119 | thief | superimposition | |
120 | (बन्धुः) | प्रेम | अस्ति |
121 | friend | love/affection | |
122 | (बाहुः) | शक्तिः | अस्ति |
123 | arm | power/energy | |
124 | (भानुः) | प्रखरता | अस्ति |
125 | sun | scorching | |
126 | (वायुः) | गतिः | अस्ति |
127 | air | movement/refuge | |
128 | (विष्णुः) | श्रद्धा | अस्ति |
129 | trust/belief | ||
130 | (उमा) | अलङ्काराः | सन्ति |
131 | ornament | ||
132 | (कथा) | रसः | अस्ति |
133 | story | juice/soup/taste | |
134 | (कन्या) | भूषणानि | अस्ति |
135 | daughter | ornament/embellishment | |
136 | (कला) | रुचिः | अस्ति |
137 | art/part | interest/taste/wish | |
138 | (जिह्वा) | माधुर्यम् | अस्ति |
139 | tongue | sweetness | |
140 | (निद्रा) | सुखम् | अस्ति |
141 | sleep | joy/delight | |
142 | (पूजा) | पुष्पाणि | अस्ति |
143 | worship | flower | |
144 | (माला) | कुसुमानि | अस्ति |
145 | garland/necklace | flower | |
146 | (मेला) | जनाः | सन्ति |
147 | gathering | person | |
148 | (विद्या) | प्रीतिः | अस्ति |
149 | knowledge | amity/love/favour | |
150 | (वीणा) | तन्तुः | अस्ति |
151 | lute | thread/cord/string | |
152 | (सेना) | सैनिकाः | सन्ति |
153 | army | soldier | |
154 | (सेवा) | अधिकारः | अस्ति |
155 | service | authority/ability | |
156 | (कर्मन्) | अधिकारः | अस्ति |
157 | work | authority/ability | |
158 | (चर्मन्) | वर्णः | अस्ति |
159 | skin | color/letter | |
160 | (धामन्) | जनाः | सन्ति |
161 | abode/house | person | |
162 | (नामन्) | प्रीतिः | अस्ति |
163 | name | amity/love/favour | |
164 | (वेश्मन्) | मनुष्याः | सन्ति |
165 | abode/house | man | |
166 | (हेमन्) | प्रभा | अस्ति |
167 | gold | illumination/lustre | |
168 | (भगवत्) | भक्तिः | अस्ति |
169 | Lord | devotion | |
170 | (गुणवत्) | गुणाः | सन्ति |
171 | excellent/qualified | quality/talent/strand/lace | |
172 | (ज्ञानवत्) | ज्ञानम् | अस्ति |
173 | wise/learned | knowledge | |
174 | (अम्भस्) | स्वादः | अस्ति |
175 | water | taste | |
176 | (चक्षुस्) | तेजः (तेजस्) | अस्ति |
177 | eye | aura/fire/lustre | |
178 | (चेतस्) | शान्तिः | अस्ति |
179 | mind | peace | |
180 | (छन्दस्) | मन्त्राः | सन्ति |
181 | meter/Veda | ||
182 | (तपस्) | क्लेशः | अस्ति |
183 | austerity/penance | grief/anguish/trouble | |
184 | (नभस्) | वारि | अस्ति |
185 | cloud/sky | water | |
186 | (पयस्) | जलम् | अस्ति |
187 | water/milk | water | |
188 | (मनस्) | सुखम् | अस्ति |
189 | mind | joy/delight | |
190 | (वक्षस्) | साहसम् | अस्ति |
191 | chest/breast/bosom | adventure/rash/adultery | |
192 | (वचस्) | पटुता | अस्ति |
193 | speech/sentence | skill | |
194 | (वासस्) | जीर्णता | अस्ति |
195 | clothes/garment | oldness/ruin | |
196 | (शिरस्) | केशाः | सन्ति |
197 | Head | hair | |
198 | (श्रेयस्) | मोक्षः | अस्ति |
199 | auspicious/better/ | liberation/emancipation/salvation/redemption | |
200 | (सम्पद्) | सुखम् | अस्ति |
201 | wealth | joy/delight | |
202 | (विपद्) | दुःखम् | अस्ति |
203 | adversity/ruin | sorrow/grief/misery | |
204 | (आपद्) | निराशा | अस्ति |
205 | danger/calamity | despair/hopelessness | |
206 | (परिषद्) | सदस्याः | सन्ति |
207 | assembly/council | member | |
208 | (संसद्) | सभ्याः | सन्ति |
209 | congress/parliament/session | civilized/polite | |
210 | (तडित्) | तीव्रता | अस्ति |
211 | lightening | poignancy/heat | |
212 | (सरित्) | जलम् | अस्ति |
213 | river/creek | water |